Dinen üç on gün vardır ki, çok kıymetli ve mübarek günlerdir.
Bunlar:
Ramazan ayının son on günü, Zilhicce ayının ilk on günü ve Muharrem ayının ilk on günüdür.
Zilhicce hac ayı demek, bu günlerde Hacılar mübarek mekanlarda hac ibadetini yerine getirirler.
Fecr (89) süresinin ilk âyetlerinin şumulu geniş olmakla beraber, müfessirlerin beyanına göre bu on gün ve geceye işaret ettiği belirtilmektedir. Bunu beyan eden hadisi şerif de vardır.
Bakara süresinin 203. âyeti kerimesinde geçen "
Eyyamı madudat" (sayılı günler) ve Hac süresinin 28. âyeti kerimesinde geçen "
Eyyamı malumat" (bilinen günler), bu günlere işaret sayılmaktadır. (1)
Bilindiği gibi bu günler Beytüllah`ı ziyaret günleridir. Namaz, oruç, hac, sadaka, kurban gibi temel ibadetlerin bir araya geldiği günlerdir.
Fecr (89) süresinin ilk âyetlerinde geçen "
şef`i" (çift)`den maksat Zilhicce`nin 10. Günü olan
Kurban Bayramı; "
vetr " (tek)`ten maksat ise bu ayın 9. Günü olan
Arefe günüdür.
Nitekim
Arefe günü
Arafat`ta Vakfeye yetişen hacca yetişmiş olur. (2)
Zilhicce ayının ilk on gününün fazileti ve özelliği çok eskilere dayanır. Şöyle ki:
Yüce Allah (cc)
Musa (as) `a 30 gün oruç tutmasını emretmiş ve o da
Zilkade ayında 30 gün oruç tutmuş; daha sonra ise buna on gün daha ilave edilerek 40 güne tamamlanmıştır. İlave edilen on gün
Zilhicce ayının ilk on günü olup bunun sonunda kendisine
Tevrat indirilmiş ve
Tûri Sina`da yüce Allah (cc) ile konuşma gerçekleşmiştir.(3)
Bunlar âyeti kerimelerle sabittir.
"Musa (as)` a 30 gece vadettik ve 10 gece daha ilave ettik. Böylece Mikat (tayin edilen vakit) 40 geceyle tamamlandı." (4)
Devamındaki âyeti kerimede konuşma olayından bahsedilir.
Zilhicce ayının 8. Günü Tevriye, 9. Günü Arefe, 10. Günü Kurban bayramıdır.
Bilindiği gibi
İbrahim (as) oğlu
İsmail (as`i kurban kesmek gibi büyük bir imtihana tabi tutulmuştu. İşte
İbrahim (as) 8. Gece "
nezrini ifa et" diye rüya görmüş ve Rahmanî mi, Şeytanî mi diye şüphe etmiş; onun için bu güne
Tevriye günü denmiştir. Buna rağmen 100 koyun kurban kesmiş, ama 9. gece yine aynı rüyayı görmüş ve o zaman rüyanın Rahmanî -gerçek olduğunu anlamış ve bu güne de bu manada
Arefe denmiştir. Yine 100 deve kurban kesmiştir.
Ama 10. gece de aynı rüyayı görünce sabah oğlunu alıp
Mina`ya giderek kurban kesmek istemiştir. Tabii şeytan, üçünü ( anne, baba ve oğul) de kandırmak istemiştir. Son olarak
İsmail (as)`dan yüz bulamayıp tekrar kandırmak isteyince, yerden aldığı taşı atarak sol gözünü kör etmiştir. İşte şeytan taşlama buradan kalmıştır. (5)
Şüphesiz ki bu Kur`an-i Kerim`in tabiriyle büyük bir imtihandı ve hepsi (anne-baba ve oğul) de bu imtihanı kazanmıştı. Yüce Allah (cc)
Cebrail (as)`ı bir koçla göndermiş ve
İsmail (as) yerine koç kurban kesilmişti. Onun için kurban biz Müslümanlara da (şartlarına sahip olanlara) vacip oldu. (6)
Arefe günü sabah namazından başlayıp her farz namazdan sonra söylenmesi vacip olan ve Bayramın 4. günü ikindi namazına kadar devam eden
Teşrik Tekbirleri buradan kalmıştır.
İbrahim (as), oğlu
İsmail (as) i kurban kesmek isterken, bıçak kesmemiş ve o esnada İbrahim (as)`in oğlunu kurban kesmede acele edeceği endişesiyle
Cebrail (as) "
Allahü Ekber Allahü Ekber " diyerek koçla onların yanına inmiş. Bunu gören
İbrahim (as) "
Lailahe illallâhü vallahi Ekber " demiş. Sonra
İsmail (as) "
Allahü Ekber velillahil Hamd" diyerek yerden kalkmış...
İşte bu günlerin mazisi ve fazileti böyle çok eskilere tarihi hadiselere dayanır...
Ayrıca sevgili Peygamberimiz
Veda Haccını yaparken
Arefe günü
Arafat`ta yüz bini aşkın Ashabı kirama meşhür
Veda Hutbesini okumuştur.
İşte o gün devesinin üzerindeyken şu âyeti kerime nazil olmuştur:
"
Bugün sizin dininizi ikmal ettim, üzerinizdeki nimetimi tamamladım ve sizin için ancak İslam`a razı oldum." (7)
Herkes sevinirken Hz,
Ebubekir Sıddîk (ra) ağlıyordu. Çünkü görev bittiğine göre Peygamberimizin vefat edeceğini anlamıştı. Nitekim öyle de olmuş ve 81-82 gün sonra ebediyede göç etmişti. İşte anlayış-kavrayış- firaset farkı!..
Bu âyet için bir Yahudi
, Hz.Ömer (ra)` e gelerek:
"Sizin Kitabınızda öyle bir âyet var ki, bize öyle bir âyet gelse biz o günü bayram ilan ederdik." demiştir. (8)
İşte
Arefe günü böyle bir gün!.
Arefe günü oruç tutmak çok sevaptır. Hadisi Şerifte şöyle buyurulmuştur:
"Arefe gününün orucu geçmiş ve gelecek 2 senelik günaha (kul hakkı hariç ) keffâret olur." (9)Tabii ki, kul hakkı, namazla, oruçla, hacla veya başka bir ibadetle affedilmez. Onu hak sahibinin affetmesi lazım.
Bu günlerin fazileti hakkında başka hadisi şerifler de vardır. Ancak gerek Tevriye ve gerekse Arefe günü orucu hacca gitmeyenler içindir; hacda olanlar için tavsiye edilmemiştir. Çünkü o günlerde hacla ilgili ( Arafat`ta Vakfe gibi) önemli görevler yerine getirilecektir. Bunları yaparken zorlanmamaları gerekir. Bayram günlerinde oruç tutmak zaten haramdır.
On gunünüz, hususiyle, Arefe ve Bayram günümüz mübarek olsun; birliğe, kardeşliğe, dayanışmaya, huzura, barışa vesile olsun inşaallah!..
1- Hak Dini Kur`an Dili, c: 2, s: 730; c: 5, s: 3398 - 3399; c: 8, s: 5791 - 5793
2- Hak Dini Kur`an Dili, c: 8, s: 5796
3- Uzun olduğu için detayına girmiyoruz. Hak Dini Kur`an Dili, c: 4, s: 2275 - 2277
4- Araf süresi /7, âyet: 142
5- İsmail (as)`in kurban edilmesi, M. Asım Köksal`ın Peygamberler Tarihi (TDV yayınları), c:1, s: 186 - 191`de kaynaklarıyla genişçe yer almaktadır.
6- Saffat süresi /37, âyet: 99 - 111
7- Maide süresi /5, âyet: 3
8- Hak Dini Kur`an Dili, c : 3, s: 1569
9- Müslim, Sıyam, 196, 197; ayrıca bkz. Ebû Dâvûd, Savm, 54; Tirmizî, Savm, 48; İbni Mâce, Sıyam, 40
