YUNUS OZAN (Bağcılar Mehmet Niyazi Altuğ Müdür Başyardımcısı)


Fatih ve Fetih


Tarih dünyanın var olduğu günden bugüne kadar geçen zaman dilimini anlatır. Bu zaman içerisinde onlarca önemli kişi yaşamış binlerce önemli olay olmuştur. Fatih Sultan Mehmet’i bu kişilerden ve İstanbul’un Fethini bu olaylardan ayıran sonuçlarının muazzamlığıdır. Evvela Fatih kimdir? Fatih Sultan Mehmet  29 Mart 1432' de Edirne'de doğdu. Babası Sultan ikinci Murat, annesi Huma Hatun'dur. Osmanlı Padişahları içerinde tahta 2 defa çıkmış olan tek osmanlı padişahıdır. 7.sırada padişah olmuştur. Tahta çıktığında Osmanlı toprakları bugünkü Türkiye’nin sınırlarından daha  ufaktı. 2. Mehmetin Osmanlı tahtına ilk çıkışı Avrupa da büyük heyecana sebep olmuş Türkleri Avrupa’dan atma ümidinin Avrupalılarda yeniden yeşermesine neden olmuştur. Hatta bir haçlı ordusu hazırlanmış bunun üzerine babası  2. Murat duruma müdahale etmek zorunda kalmış ve tekrar Osmanlı tahtına oturmuştur. Bu durumun bazı tarihçiler 2. Mehmet’in ruh dünyasında oluşturduğu buhran ve çöküntüyü gidermek için İstanbul’un fethi gibi büyük bir olaya girişmiş olmasında etkili olduğunu söylemiştir.  Hatta bu durumdan dolayı sorumlu tuttuğu veziri Çandarlı Halil Paşayı da önce azl ve sonra da idam ettirdiği rivayet edilir. 2. Mehmet ikinci ve son kez tahta 1451 yılında çıkmıştır. Ve daha önce 16 sı Türk ve Müslümanlar tarafından olmak üzere 32 defa kuşatılmış olan ve hiç kimse tarafından fethedilmemiş olan İstanbul’u almak için harakete geçmiş hazırlıklara başlama emrini vermiştir. Fatih yetiştiren önemli insanlara değinmemiz gerekir. Bu bağlamda onun hem fen bilimleri hem de islam bilimlerinde kendini yetiştirmesinde, kişiliğinin oluşmasında hocaları Akşemsettin ve Molla Güraniyi unutmamalıyız.  2. Mehmet kendinden önceki kuşatmaların özellikle Yıldırım Bayezıt ve babası 2. Murat dönemindeki kuşatmaların neden başarıya ulaşmadığını inceleyerek işe başlamış ve şunu görmüştür. Eğer şehrin dışarıdan yardım almasını engelleyemezse kuşatma sonuca ulaşamaz. Bunun için daha önce boğazın en dar yerine Yıldırım Bayezıt tarafından yapılan Anodolu Hisarının karşısına Rumeli Hisarının yapılması emrini vermiş böylece deniz yoluyla gelecek yardımı engellemek istemiştir. Yine karadan gelebilecek yardımı engellemek için de Vize, Silivri gibi kaleler alınarak karadan Trakya bağlantısı kesilmiştir. Fatih Avrupa da daha önceki kuşatmalarda olduğu gibi bir haçlı yardım gücü oluşmaması için de gerekli tedbirleri almış, son olarak denizden kuşatmak için yeni ve güçlü bir donanma hazırlatmıştır. İstanbul’un meşhur surlarını yıkacak henüz güçlü bir ateş gücü o güne kadar oluşmamıştı.  Bu durumda  2. Mehmet Şahi adı verilen büyük toplar döktürmüştü.  İstanbul’un fethine neden olan sebepleri ise şöyle sıralayabiliriz: İstanbul’un önemli bir ticaret ve kültür şehri olması, Osmanlı topraklarının tam ortasında olması ve ikiye bölmesi, bizansın sürekli Osmanlı şehzadelerini ve avrupalı devletleri Osmanlılara kışkırtmaları, peygamberimizin hadisine mazhar olmak istemesidir. 2 Nisan 1453 te başlayan kuşatma 29 Mayıs’a kadar sürmüş ve İstanbul fethedilmiştir.   Bu olayın muazzam sonuçlarını ise şöyle sıralayabiliriz: Osmanlı tarihinde kuruluş devri sona ermiş yükselme dönemi başlamıştır, Osmanlı toprak bütünlüğü sağlanmıştır, önemli bir tehdit ortadan kaldırılmıştır, Osmanlı devleti bir imparatorluk haline gelmiştir, islam dünyasındaki lider ülke olmuştur, yeni bir çağ açılmıştır, büyük surların kalelerin yıkılabileceği anlaşılmış, avrupadaki derebeylik sisteminin sonunu hazırlamıştır, rönesansı hızlandırmıştır. Fatih’e geri dönersek şimdi ismini sayacağım Bosna hersek, Yunanistan, Arnavutluk, Bulgaristan, Sırbistan, Romanya gibi devletler Osmanlı topraklarına katılmıştır, Anadolu da Türk birliği sağlanmış tüm beylikler tek çatı altında toplanmıştır. Amasra, Sinop, Trabzon ve Kırım alınarak Karadeniz bir Türk Gölü haline gelmiş ve ipek yolu tamamen kontrol altına alınmıştır.

 

Fatih üç bin yıllık türk tarihinin yetişmiş en büyük iderecisidir.  Çünkü kişisel özellikleri karakteri yaptığı işler ve sonuçları açısından değerlendirildiğinde tüm dünyayı etkilemiştir. Kurduğu Fatih Medresesine dünyanın dört bir yanından ünlü bilim adamı ve sanatkarları davet etmiştir. Örnek Ali Kuşçu, Uluğ Bey… Döneminde konuşulan 7 tane dili bilen, okuyan yazan, şahi toplarının çizimini yapacak kadar matematikten ve mühendislikten anlayan, kendi tablosunu yaptıracak kadar dünya görüşü olan, sanatı ve sanatkarı koruyup kollayan, 2 sene sonra yapılacak seferin güzergahını dahi düşünebilen iaşe hazırlıklarını yaptıran, kendisine şehrin altın anahtarları teslim edilince hocası Akşemsettin’i  göterecek kadar mütevazi olan Fatih tüm çocuklarımızın örnek alması gereken bir abide şahsiyettir.

NOT: Filmde anlatılan Ulubatlı Hasan ise tarihi bir karakter olmayıp ilk olarak adından Fatihten 300 yıl sonra 19. Yüzyılda yazılmış bir kaynakta söz edilmektedir. Dolayısıyla bir kahraman ihtiyacı bir olayı 2. planda bırakmamalıdır.